Ba, Học Hành Pháp[^]

(tổng cọng 292 pháp. Phật dạy thức xoa ma na phải học cho biết và tập làm theo tất cả giới pháp của đại ni, trừ sự tự lấy thức ăn, trao thức ăn, cho thức ăn. Tăng kỳ luật qui định thức xoa ma na nhận thức ăn từ nơi sa di ni).

1.- Không được đem tâm ô nhiễm chịu cho người nam cũng có tâm ô nhiễm nắm tay, nắm y, vào chỗ khuất, đứng chung, nói chung, đi chung, thân thể dựa nhau, hoặc hẹn hò với nhau. (Chỗ khuất là chỗ người khác không thấy không nghe). (2)

2. Không được che giấu tội lỗi người khác. Nếu biết người khác có tội lỗi mà mình không tự cử tội, không bạch chư tăng, không nói với người; sau đó, vào thì gian khác, người có tội lỗi bị mạng chung, bị trục xuất, hoặc thôi tu, v/v, mới nói như vầy, trước đây tôi biết người ấy có việc như vậy như vậy, thì đó là che giấu trọng tội cho người khác.

3.- Nếu biết tỷ kheo cho đến người giữ vườn, sa di, bị chư tăng cử tội đúng giáo pháp, đúng giới luật, đúng Phật huấn dụ, mà không phục tùng, không sám hối, và chư tăng cũng chưa tác pháp kiết ma cho sống chung, vậy mà mình tùy tùng với họ. Khi tỷ kheo ni và thức xoa ma na khác can gián thì phải từ bỏ, không được không từ bỏ. (Tùy tùng là tùy tùng lời họ mà trao kinh sách hay cho áo cơm).

4.- Không được làm mai mối, đem ý người nam nói với người nữ, đem ý người nữ nói với người nam, để thành vợ chồng hay tư thông dầu chỉ trong chốc lát.

5.- Không được vì giận dữ không vui mà, một cách vô căn cứ, phỉ báng người khác phạm trọng tội, ý muốn phá hoại sự thanh tịnh của người ấy. (Vô căn cứ là không thấy không nghe và không nghi người ta phạm tội, mà lại cố ý nói để phỉ báng).

6.- Không được vì giận dữ không vui, lấy một cạnh khía trong việc khác, một cách vô căn cứ mà phỉ báng người khác, ý muốn phá hoại phạn hạnh của người ấy. (Việc khác là trọng tội. Lấy một cạnh khía là lấy lỗi nhỏ trong trọng tội để phỉ báng người ta phạm trọng tội ấy).

7.- Không được đến cửa quan, dầu chỉ trong chốc lát, thưa cư sĩ hay con cư sĩ, thưa tôi tớ hay người làm thuê. (Đến cửa quan là đem việc báo cáo với quan. Nếu bị người khinh khi, lăng nhục, thì nên nói với cha mẹ hay bà con của họ, với tỷ kheo hay tỷ kheo ni, với cận sự nam hay cận sự nữ, để những người này can gián họ. Làm thuê là người chịu thuê làm việc).

8.- Nếu biết trước là nữ tặc, có tội đáng chết, và ai cũng biết, vậy nếu không hỏi vua hay đại thần của vua, không hỏi đến thành phần xã hội của họ, thì không được độ ngay cho họ xuất gia. (Thức xoa ma na tuy không có phép có đồ đệ, nhưng phải học trước việc này).

9.- Không được một mình lội nước, một mình vào làng xóm, một mình ngủ lại, một mình đi sau. (Một mình ngủ lại là ngủ lại một mình nơi nhà thế tục ở trong làng xóm).

10.- Nếu biết người nam có tâm ô nhiễm thì không được từ nơi người ấy nhận lấy thức ăn và những vật khác.

11.- Không được bảo người khác từ nơi người ấy nhận lấy thức ăn và những vật khác.

12.- Không được phá hoại tăng hòa hợp, và được can gián mà không từ bỏ.

13.- Không được làm phe cánh với kẻ phá hoại tăng hòa hợp, và được can gián mà không từ bỏ.

14.- Nếu ở trong thành thị hay thôn xóm mà làm hoen ố tín đồ và làm những việc xấu, thì chư tăng trục xuất, không được không phục tùng. (Hoen ố tín đồ là đem đồ vật tặng cho cư sĩ. Làm những việc xấu là trồng các thứ hoa quả, tưới nước hái trái, cho đến cùng người lớn hay cùng trẻ con ngồi chung giường, ăn chung bát, ca múa, đánh thổi, chịu thuê, giỡn cợt, v/v).

15. Không được ngoan cố không chịu nghe ai nói. Khi được can gián thì phải từ bỏ.

16.- Không được người này người kia sống gần gũi nhau, cùng nhau làm những điều bất thiện, tiếng xấu lan tràn, triển chuyển che giấu tội lỗi cho nhau, và được can gián mà không từ bỏ. (Gần gũi là luôn luôn giỡn cười với nhau, bỡn cợt với nhau).

17.- Nếu ai bị chư tăng tác pháp kiết ma sống riêng hay bị khiển trách răn đe, thì không được chỉ bày cho họ, rằng đừng chịu sống riêng, hãy cứ sống chung; tôi thấy có những người khác không chịu sống riêng, cùng nhau làm những điều bất thiện, tiếng xấu lan tràn, che giấu tội lỗi cho nhau. Chư tăng chỉ vì tức giận nên bảo cô sống riêng mà thôi. Chỉ bày như vậy là phỉ báng chư tăng, nên khi được can gián thì phải từ bỏ.

18.- Không được vội vã vì một việc nhỏ mà tức giận không vui, nói liền rằng tôi bỏ Phật, bỏ Pháp, bỏ Tăng, không phải chỉ có sa môn Thích tử mà còn có sa môn bà la môn khác tu tập phạn hạnh, tôi cũng có thể tu tập phạn hạnh nơi họ. Nói như thế mà được chư tăng can gián thì phải từ bỏ.

19.- Không được ưa tranh cãi vì không khéo nhớ sự việc tranh cãi, chư tăng phê phán thì nói chư tăng có tham có sân có si có sợ ; nói mà được can gián cũng không từ bỏ.

20.- Không được cất giữ trường y (3) quá 10 ngày mà không tịnh thí. (Tịnh thí có 2. Một là tịnh thí thật sự, là thật sự cho người. Hai là tịnh thí triển chuyển, là tác pháp kiết ma rồi mình tự cất giữ). span>

21.- Không được rời y mà ngủ chỗ khác, dầu chỉ trải qua 1 đêm.

22.- Không được xin y nơi cư sĩ hay vợ cư sĩ không phải bà con; nếu y bị cướp, bị mất, bị cháy, bị trôi, thì được xin.

23.- Nếu y bị cướp, bị mất, bị cháy, bị trôi, mà cư sĩ hay vợ cư sĩ xin tùy ý (4) và cúng nhiều y, thì phải nhận một cách biết vừa đủ, không được quá đáng.

24.- Nếu cư sĩ hay vợ cư sĩ sắm tiền mua y, muốn mua y cúng cho, nhưng thức xoa ma na trước chưa nhận lời xin tùy ý, thì không được vì muốn có y tốt nên đến nhà họ mà khen ngợi để đòi y.

25.- Nếu có 2 cư sĩ và vợ 2 cư sĩ sắm tiền mua y, muốn mua y cúng cho, nhưng thức xoa ma na trước chưa nhận lời xin tùy ý, thì không được vì muốn có y tốt mà đến nhà 2 cư sĩ, khen ngợi, khuyên họ chung tiền lại sắm 1 y. (Chưa nhận lời xin tùy ý là thức xoa ma na chưa nhận được lời 2 cư sĩ xin tùy ý đến nhà họ mà yêu sách y).

26.- Nếu thí chủ phái người đến đưa tiền sắm y cho thức xoa ma na, nhưng thức xoa ma na vì không được nắm giữ tiền ấy nên không nhận lãnh. Người được phái đem tiền ấy giao cho người giúp việc rồi về. Khi thức xoa ma na cần y thì nên hai ba lần đến chỗ người giúp việc mà nói tôi cần y. Nói như vậy mà không được y thì bốn năm sáu lần đến đứng yên lặng trước người giúp việc, và được y thì tốt. Nếu vẫn không được y thì không được quá số ấy mà đến đòi y. Phải nói cho thí chủ biết mình không nhận được y để họ lấy lại tiền sắm y, đừng để mất đi.

27.- Không được tự tay cầm lấy vàng bạc và tiền, hoặc bảo người khác cầm lấy, hoặc nhận lấy bằng cách miệng nói được. (Nhận lấy bằng cách miệng nói được là miệng nói vâng).

28.- Không được làm những cách bán mua.

29.- Nếu dùng cái bát dưới 5 chỗ hàn bịt, bát ấy cũng chưa rỉ nước, thì không được vì tốt đẹp mà kiếm bát mới.

30.- Không được tự kiếm chỉ sợi, bảo thợ dệt không phải thân quyến của mình dệt y giúp. (Chỉ sợi là chỉ tơ hay gai).