Cánh Sen Mùa Hạ

  

Cổng Chùa hiện dần ra trên con đường đất quen thuộc. Trời trưa nắng gắt, thỉnh thoảng từng cơn gió lốc thổi đến, hất tung bụi mù và cuốn theo mấy chiếc lá vàng bay tung túe. Dừng chân trước lối rẽ vào chùa, Tôi ngước nhìn cnh đồng lúa vừa cắt xong chỉ cịn trơ gốc rạ phơi mình trong nắng hạ. Vi cnh cị bay lượn qua lại tạo nên những vệt trắng lờ mờ giữa bầu trời mênh mông vạt nắng. Có tiếng hị ru em dìu dặt chn qu. Cĩ lời ca vọng cổ pht ra từ chiếc my thu thanh bn ngơi nh hng xĩm. Một khung cảnh lng qu yn bình mộc mạc, tạo ra cht cảm gic bồi hồi  cho người vừa trở về nhưng lại sắp sửa đi xa.

 

Sn cha vắng lặng vì đang là giờ chỉ tịnh trưa. Tôi bước nhẹ qua mái hiên, đến cạnh bờ ao ngồi nghỉ mệt. Mới đầu hạ mà sen đ nở rộ. Nhìn những cnh sen trắng hồng tươi tắn vươn lên từ trong đầm nước, cũng làm dịu bớt cái nắng nóng mà Tôi mang tận từ Thành Phố về đây. Tôi đang trở về ngôi chùa của tổ đình, để chuẩn bị cho một chuyến đi xa, nên mỗi khoảnh khắc nơi đây bỗng trở nên gần gũi đến thân tình.

 

Thuở mới xuất gia cịn theo học văn hoá bên ngoài, cứ mỗi kỳ nghỉ hè Thầy cho tôi về quê để hầu Sư  Ông và nhờ người dạy bảo. Đối với Tôi lúc ấy mùa hạ là một chuyến đi chơi dài ngày thật thích thú. Sư Ông không quá nghiêm khắc như Tôi nghĩ. Bao mùa hạ Tôi có tiếng là hầu Sư Ông nhưng thực ra chẳng làm gì nhiều. Vì người sống giản dị theo cung cách an bần lạc đạo, không câu thúc nhiều vào nghi lễ. Người có dáng tôn nghiêm đạo mạo của bực tôn túc, nhưng lại hài hoà dễ di của người vui với thú điền viên cây cỏ. Mỗi ngày Ngưịi bỏ ra vi giờ  dạy cho Tơi v ch tiểu Tịnh Minh ( đệ tử của sư chú Hải Nghiêm) học Tỳ Ni nhật dụng và tập viết chữ nho. Cịn thì những buổi sng sớm v chiều tối, Tơi thường theo Sư Ông ra vườn dạo cảnh xem hoa. Ao sen khi ấy vừa mới hình thnh nn chỉ sơ sài vài cây sen bé xíu. Có một lần Tôi rủ Tịnh Minh trốn ngủ trưa ra ao sen chơi. Tịnh Minh vốn kính phục Tôi là huynh trưởng, lại cho Tôi là dân thành phố hiểu biết nhiều, vì thế m Tơi cũng hay ra oai với ch.

 

Chỉ một khắc sau thì tơi v Tịnh Minh đ yn vị trn chiếc xuồng ba l cho ra giữa ao. Tịnh Minh l dn miệt vườn nên bơi lội chèo ghe rất cừ. Cịn Tơi l ch tiểu thư sinh, dù luôn tỏ ra đạo hạnh nghiêm trang, nhưng tâm tư đôi lúc cũng ưa bay nhảy trong chốn phm tình. Tơi hay xem văn chương thi phú, biết người xưa từng chèo xuồng hái hoa sen với bao ý th thanh nhn, nn cũng đèo bồng muốn bắt chước. Khi Tịnh Minh cho chiếc xuồng nhỏ lách qua một bụi sen trắng đang nở hoa, Tôi đưa tay định hái búp sen thì Tịnh Minh vội ngăn lại:

 

_  Đừng Sư Huynh! Sư  Ông quý mấy bông sen đó lắm. Mỗi chiều người thường chống gậy đi dạo quanh hồ để ngắm sen nở. Quý thầy cịn khơng dm hi đem vào cúng Phật nữa là….

 

Tôi hơi phật ý, nhưng biết Tịnh Minh nói đúng…đành phải im lặng. Thơi thì hy để cho mấy cánh sen trắng trong tinh khiết kia được tự tại đứng giữa ao đầm mà nghiêng mình đón nhận ngàn tia nắng mặt trời chiếu rọi. Như vậy vẫn cịn hơn là hái xuống, dù có đem cắm vào những nơi trang trọng tôn nghiêm cũng làm cho hoa chĩng tn rũ; huống chi Tơi chỉ cĩ ý định hái hoa để nhìn ngắm chơi thôi.

Tịnh Minh sợ Tơi giận nn vội kiếm chuyện khc nĩi:

 

_ Sư huyngh đọc thơ cho em nghe đi… Có bài thơ gì hay lắm m cĩ lần em nghe sư huynh đọc đó. Hình như là bài” Cô Gái hái sen” thì phải.

 

Tôi đang mi nhìn con nước lăn tăn theo nhịp chèo khua vang động. Tôi rất thích chèo ghe, nhưng tập bao nhiêu lần rồi mà khi đưa mái chèo thì chiếc xuống cứ trịng trnh xoay trịn chứ khơng chịu tiến bước. Khi nghe Tịnh Minh nói Tôi chỉ ậm ự :

_ Ờ ….nhưng mà chúng ta là những chú tiểu đi ngắm sen chứ đâu được hái. Vậy thì để Sư Huynh sáng tác ra bài thơ khác lấy chủ đề là “ chú tiểu ngắm sen” nhé?

 

_ Ồ hay lắm! Sư huynh làm liền đi.

 

 Tôi bèn cười khoả lấp:_ Nói chơi chứ sư huynh không có hứng làm thơ lúc này đâu. Thôi để lần khác…. huynh sẽ làm tặng đệ một bài thật hay.

 

Tịnh Minh im lặng đưa mái chèo lướt nhanh hơn rồi dừng lại dưới táng cây dừa cạnh bờ bên kia để trú nắng. Ao không rộng lắm lại đang thả sen, nên không thể thoải mái cho ghe qua lại. Tơi khơng rủ Tịnh Minh ra sơng lớn vì biết cậu ta d cĩ nể mặt Sư Huynh đến mấy cũng không dám. Chẳng là khi mới về quê lần đầu, Tôi bảo chú ra sông tập cho mình cho ghe. Tịnh Minh ngồi đằng lái, Tôi ngồi đằng mũi chỉ việc đẩy nhẹ mái chèo lướt theo. Cĩ lẽ vì mi m ngắm sơng nước hữu tình v Tơi đang cao hứng đọc thơ nên cả hai đ khơng ch ý đến chiếc Tàu lớn đang chạy đến gần với tốc độ nhanh. Lúc Tịnh Minh nhìn thấy thì khơng cịn kịp nữa. Chiếc ghe nhỏ bị sĩng đánh lật nhào. Tôi không biết bơi…chới với theo dịng nước xoáy một lúc thì Tịnh Minh nắm được, rồi chú vừa ôm lấy Tôi vừa bơi một tay vào bờ. Tôi thoát chết lần ấy. Nhưng Tịnh Minh bị quỳ hương Quá Đường suốt một tuần lễ và Sư Ông cấm không cho Tôi ra sông nữa.

 

Mỗi lần về qu, Tơi v Tịnh Minh đều có những kỷ niệm khó quên. Chúng Tôi trạc tuổi nhau, lại xuất gia một lần ( tôi được Thầy đưa về quê cho Sư Ông xuống tóc), chỉ vì thầy Tơi l huynh trưởng của sư chú Hải Nghiêm nên đương nhiên Tôi cũng là sư huynh của Tịnh Minh. Được làm sư huynh nên Tôi hay tỏ vẻ người lớn hơn. Mà cũng bởi chú nhỏ quá hiền lành chơn thật, cứ xem Tôi là thần tượng. Dưới mắt chú, Tôi là người học rộng hiểu nhiều. Tôi hay nói ra nhiều thứ, kể cả những chuyện không đâu vào đâu, vậy mà Tịnh Minh cũng hoàn toàn tin tưởng và lắng nghe. Chú rất thích Tôi kể chuyện và đọc thơ . Tôi kể thế nào chú cũng khen hay, đọc thơ kiểu gì ch cũng thn phục. Vì ch l người ham hiểu biết mà lại lười đọc sách báo, nên bỗng nhiên Tôi trở thành người vẻ vời lắm chuyện. Tịnh Minh rất siêng làm lại chuyên tu mà ít chú trọng vào việc học hành, nhiều lần sư chú Hải Nghiêm  cứ  than phiền :

 

_  Tịnh Minh chỉ ham làm vườn trồng trọt mà chẳng chịu học. Nó không có chí như con. Học hết cơ bản trên Tỉnh thì nằng nặc địi về qu, khơng chịu học ln nữa.

 

_ Vậy thì ch gởi Tịnh Minh về Thnh Phố ở với con đi. Có con kèm cặp Tịnh Minh ắt sẽ học khá hơn.

Tơi nĩi vậy vì tin chắc Tịnh Minh sẽ nghe theo, khơng ngờ ch lắc đấu phản đối:

 

_  Không đâu. Em không thích về Thành Phố và cũng chẳng muốn học nữa. Em ở Chùa phụ công việc với Thầy, lại có Sư Ông dạy học kinh bộ cũng đủ tu rồi. Hơn nữa em học dốt lắm…

 

_ Sư đệ đừng nghĩ như vậy. Đệ chẳng nghe Sư Ông dạy là “ Tu mà không học là tu mù” đó sao. Dù ở Chùa đệ vẫn học kinh luật, nhưng đến trường lớp mình sẽ học được bao điều hay đẹp của thầy bạn, sau này có nhiều cơ hội phục vụ cho đạo pháp chúng sinh…

 Tôi cố thuyết phục màTịnh Minh vẫn giữ nguyên lập trường :

 

_ Em khơng cĩ hứng th lắm về chuyện học hành Sư  Huynh ạ! Thì thơi đệ xin làm Bàn Đặc… hiểu bao nhiêu thì tu bấy nhiu. Khơng phải l em mặc cảm hay tự ti gì đâu. Biển học mênh mông cịn em chỉ l con thuyền nhỏ, sức chỉ bơi được chừng đó thôi. Sư Ông, quý Sư Chú Sư Bác đều kỳ vọng vào Sư Huynh. Cịn em d.. suy nghĩa cạn cợt đơn giản và học hành không tới đâu, nhưng cũng  tin tưởng sư huynh sẽ là cây đại thọ vững chắc cho ngôi nhà Phật Pháp mai sau...

 

    Chà! Sư đệ bây giờ nói chuyện nghe cũng văn vẻ quá- Tôi thầm kêu lên và cũng phục Tịnh Minh đ nĩi ln những ý tưởng dù chơn chất, làm cho Tôi phải suy nghĩ nhiều về con đuờng tu học của mình. Hoa trong khu vườn Đaọ luôn toả ra nhiều hương sắc, nhưng mỗi loài lại tôn vị cho cuộc đời bằng những giá trị riêng. Có lắm khi Tôi vì qu đề cao việc học mà quên đi bao tâm nguyện từ thuở ban đầu…

 

_ Kìa! Ch Tịnh Văn về bao giờ mà không vào trong chùa lại ngồi đây? Ăn cơm chưa, chị dọn cho nghen?

Tôi quay lại cười với Chị Hai _ Người làm công quả nấu cơm trong chùa_ :

 

_ Dạ em về vo giờ chỉ tịnh nên không dám vào. Đi từ sáng sớm, xe nổ lốp đến giờ mới tới. Sư Ông cịn nghỉ hả chị?

_ Sư Ông dậy rồi và đang ngồi niệm Phật trên nhà Tổ. Em dùng cơm xong lên chào Người cũng được.

 

 …. Ngôi nhà Tổ hơi tối vì cửa sổ cửa lớn luơn đóng kín. Sư Ông ngồi tịnh niệm lần trng hạt trn chiếc trng kỷ. Hình như người nghe bước chân đi lên nên quay lại. Tôi ngập ngừng lên tiếng:_ Bạch Sư Ông…

 

_Tịnh Văn phải không? Con về chơi hay có chuyện gì? Việc học hnh v nhập hạ của con ra sao rồi?

 

_ Dạ bạch Sư Ông…Con về đảnh lễ Sư  Ông …và xin thưa về việc  tuần sau con phải sang Ấn Độ du học.

 

Sư Ông khẻ ho lên một tiếng, tay vẫn lần chổi hạt trong tư thế nhàn nh khoan thai, nhưng giọng nói bỗng trở nên nghiêm nghị:

_ Đang trong hạ mà con  lại bỏ đi du  học xa? Gấp rút như vậy sao? .

 

_ Bạch Sư Ông…Vì trường bên đó Người ta đang mở khoá mới vào mùa hạ nầy. Con đ thưa với Thầy và chỉ xin tùng hạ thôi.

 

_ Vậy ! Chuyện học hnh thì cần thiết thực. Nhưng người tu hành quan trọng ở nơi tuổi hạ. Việc nhập hạ từ bao đời nay đ trở thành truyền thống của người tu Phật, là một nếp sống Tăng đoàn hoà hợp mang ý thanh cao giải thốt, mình khơng thể xem thường được con à.

 

_ Dạ… con cũng biết vậy, nên cứ lưỡng lự phân vân. Nhưng giấy tờ nhập học và hộ chiếu đ xong xuơi, nếu hỗn lại e l sẽ bỏ qua cơ hội.

 

Sư  Ông đứng dậy chỉ tay vào cánh cửa:_ Con mở cửa để Sư Ông ra bên ngoài hóng mát một chút.

 

Tơi mở cửa rồi dìu Sư Ông ra ngồi trên băng đá dười mái hiên. Nhìn ra mặt nước hồ sen trong ánh nắng hanh chiều, nghe thoang thoảng có mùi hương sen theo ln giĩ nhẹ.

 

_ Tịnh Văn, con thấy sen mùa hạ nở có đẹp không?

 

_ Da… thưa đẹp lắm. Tôi ngập ngừng trả lời mà không hiểu Sư Ông định nói gì.

 

_ Ừ! Sen vốn l lồi hoa tinh khiết, lại chỉ ra hoa kết nụ vo ma hạ. Ma của muơn loại cơn trng sinh sôi nảy nở và cây trái sum suê. Lúc này trời đất giao hoà giữa cái nắng gắt và những cơn mưa tầm tả của vùng nhiệt đới, Sen đ sanh trưởng ra và tạo nên một dáng vẻ riêng, không thể xen lẫn vào bất cứ loại cây trái nào được. Do đó mà Sen được ví cho mọi sự sống vươn lên trong chốn bùn lầy nước động. Sen trong mùa hạ càng rực rỡ và tươi xinh hơn mấy mùa khác.

 

Tôi thích thú nghe Sư Ông bình phẩm về hoa Sen. Người hiểu r về tính chất của hoa v đ diễn tả bằng tất cả sự cảm xc của ci lịng. Nhưng Tôi biết Người đang mượn chuyện hoa Sen  để dạy bảo mình.

 

Nay mai Con phải đi học xa rồi_ Sư Ông chậm rải nói tiếp_ Việc học hành không thể trì hoản được thì thơi cũng tuỳ duyn… Ngy trước Sư Chú Hải Nghiêm của con cũng đi du  học vào mùa hạ. Giáo pháp Phật có muôn ngàn, cốt sao cho người tu cảm thấy an lạc để lựa chọn một pháp tu ứng dụng thiết thực là được.. Sư Ông nói đến hoa Sen là cũng có ý khuyn con mấy điều. Mỗi mùa hạ lạp là dịp để cho người tu hành chúng ta thúc liễm thân tâm trao dồi giới hạnh. Suốt cả năm mình thường dễ di buơng lung theo chuyện học hnh, phật sự ny nọ. Chỉ cĩ ba thng tịnh tu d khơng trọn vẹn, nhưng con phải luôn nghĩ là mình đang nhập hạ. Ơ xứ người mọi sinh hoạt tu niệm đều khác, ngoài việc nỗ lực học tập, con cũng phải sống cho thanh cao trong sng. Mình hồ nhập m vẫn gĩữ tm thanh tịnh chnh niệm, như loài Sen bất nhiễm…

 

 _ A! Sư huynh về từ bao giờ vậy. Chúng  mình ra ao hi sen đi.

 

Tịnh Minh từ hậu liu bất ngờ chạy ra nĩi lớn, rồi thục vo ngay khi nhìn thấy Sư  Ông. Sư Ông chỉ cười trách nhẹ:_ Chú Tiểu này lúc nào cũng trông Sư huynh về để cùng chơi đùa. Học hành thì lơ đễnh, suốt mấy ngày chẳng thuộc nổi một bài kinh ngắn. Nói vậy chứ chú cũng có hạnh lắm. Thôi thì mỗi cy mỗi hoa, mỗi vườn mỗi cảnh. ……Con ra chơi với sư đệ một lát. Sáng sớm mai Sư Ông bảo chú Hải Nghiêm đưa về Thành Phố và mua cho  ít đồ chi dụng để đi học.

 

Tôi đi ra bờ ao. Tịnh Minh đang ở bên dưới cười nói với lên :_ Sen mùa này nở nhiều lắm rồi, để em hái cho Sư Huynh mấy bông đem về Thành Phố nh.

 

_ Không cần nữa đệ à! Nhìn sen trong đầm lầy như vậy mới thú vị hơn. Sư Huynh muốn giữ mi hình ảnh của những bơng sen ny để làm hành trang cho chuyến đi xa ngày mai.

 

Mắt Tịnh Minh bỗng đăm chiêu nhìn Tơi: _ Sư huynh sắp đi du học rồi…em chẳng cĩ gì để gởi tặng cả. Nhưng Sư huynh cịn nợ em một bi thơ đấy. Bài thơ chú tiểu ngắm sen mà sư huynh hứa làm năm nào đó.

_ Được rồi huynh sẽ làm cho đệ. Nhưng để xem sen nở trước đ.

 

Ôi! Những cánh sen tươi thắm rực rỡ trong những ngày tháng hạ… Những lời gio huấn chn tình đạo vị của Sư  Ông và hình ảnh ch Tiểu ngắm sen ở chốn Qu nh, chắc chắn rồi đây sẽ mi theo Tơi trn mỗi chặng đường du phương cầu học ở xứ Người.