BÀI GIẢNG THỨ TƯ
Ngày hôm qua chúng ta đã thảo luận với nhau về những ảo ảnh xuất
hiện trong lúc chết. Theo quan niệm của Phật giáo thì tất cả những
lầm lạc, ảo ảnh và ô nhiễm này đều bắt nguồn từ ba nguyên nhân, từ
tam độc: tham sân và si.
Tất cả những ảo ảnh đều từ ba độc tố này mà ra. Nếu chúng ta không
có ba độc tố này thì chúng ta sẽ không có bất cứ một vấn đề nào
trong lúc chết. Nếu được như vậy thì chết sẽ là một sự bình an, một
đại lạc. Đó là điều quan trọng. Chúng tôi diễn tả sự chết là sự nhận
chìm, là sự thẩm thấu của tứ đại, khi chúng chìm đi chúng để lại
những ảo ảnh. Chỉ có những người nào bị tam độc hành hạ mới có những
sự mất cân bằng khi tứ đại ra đi. Tứ đại chìm đi có nghĩa là tứ đại
không còn cân bằng. Trong kinh thư của Tây tạng danh từ đất, nước và
lửa “chìm”, nhưng thực ra chúng không chìm vào nhau. Theo danh từ
khoa học, nó bị suy đồi hay bị mất cân bằng. Như vậy, khi một “đại”
biến mất là một ảo ảnh xuất hiện, một “đại” khác tan biến là một ảo
ảnh khác xuất hiện.
Nguyên nhân thoái hoá của những năng-lượng-không-cân-bằng trong cơ
thể là tam độc. Sách y khoa của người Tây tạng giải thích rằng lòng
ham muốn sản xuất ra “lung”. Có nghĩa là khí không còn cân bằng. Một
khi lòng tham dấy lên là khí trong người không còn đều hoà, nó làm
cho hơi thở trở nên nặng nề khó luân chuyển.
Lòng sân hận ganh ghét sản xuất ra mật đắng. Vô minh sản xuất ra TB
(ho lao). Lòng tham lam vô độ sản xuất ra xung khí, nó có ảnh hưởng
đến hệ thần kinh. Lòng thù hận sản xuất ra qúa nhiều mật đắng có hại
cho hỏa đại. Vô minh sản xuất ra nước. Nếu năng lượng trong người mà
hoạt động mạnh qúa, hoạt động qúa sức, nó sẽ kích động mạnh tứ đại
làm cho con người xáo trộn, kết qủa là sẽ có nhiều lầm lẫn, lộn xộn
xẩy ra. Sự thắng thế của một đại trong tứ đại sẽ tạo nên một sự mất
thăng bằng trong cơ thể, nó có thể giết chúng ta. Khí lực (phong
đại) trong cơ thể của chúng ta là nguồn sinh khí phải không? Nhưng
khi nó không còn cân bằng, nó sẽ trở thành tử khí. Cũng vậy, trái
tim của chúng ta, sức ấm của chúng ta, cũng là những nguồn sinh lực,
nếu nó bị thất thoát cũng sẽ gây ra rất nhiều phiền phức.
Chúng ta cần nước, phải không? Nhưng nếu có qúa nhiều nước, chúng ta
cũng bị chết. Vì thế, nếu tứ đại cân bằng với nhau ở trong cơ thể
của chúng ta thì chúng ta sẽ có sức khỏe tốt. Nhưng khi một trong tứ
đại này mất cân bằng là toàn thể con người bị ảnh hưởng, bị xáo
trộn. Đó là sự thật, sự thật về con người của chúng ta.
Rất nhiều người Tây phương đã đọc cuốn Tử Thư Tây Tạng, trong đó
diễn tả rất nhiều cảnh kinh khủng, như có nhiều người đến tay cầm
dao búa, nhiều người xông đến để chém giết chúng ta. Họ rất là hung
dữ, tàn bạo. Đó chính là lòng ham muốn của chúng ta đã sản xuất ra
những hình ảnh kinh khủng này.Tôi tin vào sự kiện này, bởi vì trong
cuộc sống của chúng ta, chúng ta đã tích tụ biết bao nhiêu là âm lực
(năng lượng âm), biết bao nhiêu là điều không đúng sự thật và biết
bao nhiêu lớp mền xấu xa nặng nề từ khi sinh ra đến bây giờ, cộng
thêm với những kiếp trước nữa nữa. Cuộc đời của chúng ta hầu như chỉ
để sản xuất ra những sai lầm và u mê?
Một lần tôi được nghe kể, có những danh ca đã bán được rất nhiều đĩa
nhạc trên khắp thế giới, nếu chúng ta xếp những đĩa nhạc này chồng
lên nhau, có thể nó sẽ cao gấp hai lần núi Hy Mã Lạp Sơn. Giống như
vậy, những sản phẩm của chúng ta về chiếc mền nặng nề cũng có thể
cao gấp ba, gấp bốn lần dãy Hy Mã Lạp Sơn. Do đó, vì những dấu ấn
lầm lẫn mà chúng ta đã có, đã tích tụ, đã in sâu vào tâm thức của
chúng ta từ muôn vàn kiếp nên chúng ta sẽ thấy, sẽ kinh nghiệm được
tất cả những thứ này trong tiến trình của sự chết.
Thí dụ trong thế giới Tây phương, mỗi khi chúng ta nghe một người
mắc bệnh ung thư, thì, “ Bị ung thư -- hãy đi vào nhà thương.” Chúng
ta có thể tưởng tượng được bệnh nhân sẽ như thế nào trong những ngày
tháng nằm ở nhà thương không? Tôi nghĩ rằng đây chính là địa ngục.
Tôi không cần phải nghe bất cứ lời diễn tả nào về cảnh địa ngục nữa.
Mặc dầu chúng ta đã có rất nhiều sách nói về cảnh địa ngục, đối với
tôi, đây là qúa đủ để nhìn thấy những đau khổ mà người mắc bệnh ung
thư này đang phải chịu. Một sự đau khổ bất thường. Một sự đau đớn
hơn bất cứ một sự đau đớn nào, hơn cả một con vật. Qúy vị hãy tự cảm
lấy; không thể tin nổi. Đôi khi chúng ta ý thức được, nhưng rồi
chúng ta lại không ý thức và tiến trình của sự chết lại lặp lại.
Thật là khủng khiếp, đây chính là kinh nghiệm cảnh điạ ngục. Nó
giống y hệt ở thân trung ấm. Một hình ảnh hung dữ xuất hiện. Chính
là tử thần. Nó muốn nuốt tươi chúng ta. Đây chính là con ma đói của
chúng ta.
Năm 1978 tôi đến San Francisco để thăm một số người bị bệnh ung thư.
Sau khi thăm họ, tôi không ngủ được, nó qúa đau đớn cho tôi. Giống
như xem cảnh địa ngục. Tôi không thể ngủ được.
Điều quan trọng là hãy cố gắng giữ sự trong sạch càng nhiều càng
tốt. Mỗi một ngày nên cố gắng giữ sự trong sạch càng nhiều càng tốt.
Hãy giữ chúng ta luôn luôn ở trong tình trạng trong sạch, đừng tạo
thêm ô nhiễm qua thân khẩu và ý của chúng ta nữa. Như vậy sẽ không
có vấn đề gì xẩy ra cả. Tâm chúng ta cân bằng thì thân thể chúng ta
cũng cân bằng, như vậy chúng ta sẽ tránh được bệnh tật.
Khi sự rối loạn, sự lộn xộn xẩy đến trong lúc thiền, hãy coi chúng
chỉ là những ảo ảnh không có thật. Cũng như thế, trong tiến trình
của sự chết chúng ta coi những hiện tượng xẩy ra đều không có tự
tính và không thật nên chúng ta sẽ bớt sợ hơn, sẽ vững tin hơn. Tất
cả đều tùy thuộc vào thái độ của chúng ta đặt trên những hiện tượng
xẩy ra. Nếu qúa sợ hãi, chúng ta sẽ mất hết sự kiểm soát, sự tự chủ.
Nếu một hiện tượng xuất hiện ra mà chúng ta có ý chí mạnh để đối
diện với chúng thì chúng ta sẽ dễ dàng kiểm soát được hoàn cảnh.
Thí dụ, một người không thể nào chịu đựng nổi một cơn bệnh trầm
trọng, một sự nhiễm trùng nặng nề hay không thể nào đương đầu với sự
thất bại thảm thiết. Họ không thể nào giữ cho họ được thanh thản,
được an tĩnh trước những cơn khủng khoảng này. Nhưng nếu một người
chết một cách tự nhiên, không vì cơn bệnh trầm trọng, không vì sự
trầm uất thì họ sẽ dễ dàng giữ cho họ được an bình hơn, được sáng
suốt trong giờ phút quan trọng này hơn. Chúng ta có thể nhìn được
điều này. Nói rõ hơn, cấp độ tự chủ, cấp độ tỉnh thức, cấp độ sợ hãi
trong tiến trình của sự chết hoàn toàn tùy thuộc vào sự nặng nhẹ của
tham sân và si.
Chúng ta có thể thắc mắc, làm sao lại tham lam trong lúc chết được.
Lòng tham lam đến từ tâm. Ngay cả trong lúc tỉnh, cuộc sống của
chúng ta bị dẫn dắt bởi những tư tưởng tham, chiếm hữu, tranh giành,
muốn. Trong lúc chết, thân xác của chúng ta thì đóng lại nhưng tư
tưởng vẫn tiếp tục đến, vẫn nuối tiếc dĩ vãng vẫn níu kéo tương lai.
Giống như trong lúc mơ. Tư tưởng tham cũng như vậy. Nó rất mạnh, vì
thế ngay trong lúc thân xác bắt đầu lạnh, ngay trong lúc thân xác
không còn cử động, tam độc cũng vẫn làm việc mãnh liệt ở bên trong.
Hạnh phúc thay những người chết một cách tự nhiên, một cách nhẹ
nhàng mà không bị những chiếc mền nặng nề lôi kéo. Phúc đức cho họ
là họ còn tỉnh thức, còn tự chủ, còn trong sạch. Do đó, khi tứ đại
chìm đi, để lại những ảo ảnh dữ tợn họ vẫn tỉnh thức để nhận diện
chúng là ảo, là gỉa, không có thật. Họ không có một ý niệm gì về một
tự tính của thủy đại, của hỏa đại...vân vân... vì thế họ còn tự chủ.
Và rồi từ từ, từ từ từng “đại” chìm đi, thẩm thấu đi, rồi chúng sẽ
trở nên trong sáng hơn, trong sáng hơn và hợp nhất hơn giữa vô tự
tính và vô nhị-nguyên tính. Và rồi chúng sẽ từ từ được dẫn đến tình
trạng ánh sáng trong suốt. Tình trạng này sẽ hoàn toàn giúp đỡ chứ
không gây một trở ngại nào. Nó giúp người chết hoà nhập trong sự
thật, trong nhất thể. Vì thế, có điều lợi và cũng có điều bất lợi.
Chúng ta không nên quá lo lắng và sợ hãi chết sẽ khó khăn, sẽ tái
sinh là súc vật, beo, cọp, lừa, khỉ hay vào ba cõi thấp nhất. Tôi
nói rằng chúng ta không nên sợ hãi lo lắng bởi vì chúng ta có lòng
từ bi, chúng ta nên phát triển lòng từ bi. Người nào có lòng từ bi
với tất cả chúng sinh tại lúc chết thì sẽ không bao giờ sợ hãi bất
cứ một cõi nào cả. Với tình thương bao la thì không thể nào vào ba
cõi thấp được.
Bây giờ chúng ta lại bắt đầu thiền. Lần trước chúng ta đã thanh tẩy
thân xác, thanh tẩy nghiệp của thân. Bây giờ chúng ta thanh tẩy
khẩu, lời nói, ngôn từ của chúng ta, thanh tẩy nghiệp của miệng
lưỡi. Hãy nghĩ chủng tử đỏ AH tại luân xa cổ họng. Những tia sáng
năng lượng có mầu đỏ phát ra từ chủng tử AH. Quán tưởng chủng tử đỏ
AH là những lời nói thanh khiết của chư Phật và của chư Bồ tát.
Thanh tẩy có nghĩa là thanh tịnh tâm không được kiểm soát, tâm không
tỉnh thức và những lời nói phát ra từ miệng có liên hệ hoạt động đến
những người khác, vật khác, sự kiện khác.... Lời nói tiêu cực, lời
nói xấu sẽ làm người khác đau khổ vì sự không thành thật, vì vu cáo
hay vì phỉ báng. Tâm trong sáng, lời nói thành thật, lời nói được
kiểm soát là phương cách thanh tẩy ngôn ngữ không trong sáng và
không được kiểm soát.